Villa des Roses

VWO 6

 

 

 

Primaire gegevens:

Titel: Villa des Roses

Auteur: Willem Elsschot

Plaats van uitgave: Amsterdam

Uitgeverij: Querido

Aantal pagina’s: 167

 

Samenvatting van het verhaal

Het verhaal gaat over een pensioen van Madame Brulot in Parijs. Ze vangt hier kostgangers op. Dan komt er een kamermeisje genaamd Louise.

Zodra zij haar intrede doet gaan alle mannelijke kostgangers achter haar aan. Het is a duidelijk dat Grunewald de meeste kans maakt. Kort daarna pleegt Brizard zelfmoord in de tuin door zichzelf in z'n mond te schieten. Hij wordt te rusten gelegd in de kamer van mevr. Gendron die niets verteld wordt van de dode man. Later biedt Grunewald aan om Brizard op zijn bed te leggen voor de nacht en hij en Louise waken om de beurt over het lijk. Als Louise een paar dagen later naar een vriendin loopt loopt Grunewald met haar mee en ze worden verliefd. Louise is onzeker over de liefde en laat dmv inktvlekken die ze opstuurt naar een waarzegster haar toekomst voorspellen. Haar wordt verteld dat ze een blonde en een donkere man tegenkomt en voor de donkere moet kiezen. Louise wordt gelijk nog onzekerder want Grunewald heeft zowat blond haar. Ze schrijft hem een brief over haar liefde voor hem en of hij haar in de steek zal laten en bezorgt hem op zijn kamer. Grunewald overlegt met Aasgaard wat hij zal doen en daaruit blijkt al zijn twijfel. Toch laat hij Louise denken dat het antwoord 100 % zeker is. Kort erna komt de dag dat ze de naamdag van mevr Dumoulin vieren en er valt iets voor met mevr. Gendron, deze steelt namelijk stiekem 4 sinaasappelen, maar de rest heeft dit in de gaten. Als ze naderhand haar gaan fouilleren en de sinaasappelen vinden zeggen ze om haar nog meer in de maling te nemen, dat ze haar fortuin onder zichzelf en alle kostgangers gaan verdelen. Mevr Gendron gaat kwaad weg en zint op wraak terwijl de rest vrolijk feest verder viert. Mevr de Kerros merkt nog op dat ze misschien maar moeten zeggen dat het een grapje was, maar Meneer Brulot vindt van niet. Dan komt er een brief aan waarin staat dat Martin naar Amerika is vertrokken om geld te verdienen en zijn schuld af te betalen. Het echtpaar Brulot is door het dolle heen, vooral meneer Brulot en deze gooit de twee Poolse vrouwen uit het pension, tenminste dat was de bedoeling, want ze bleven nog een week omdat ze nergens terecht konden zonder geld. Toen werd er een collecte gehouden onder de kostgangers en kregen ze 11 frank. Ondertussen heeft mevr. Gendron nog geen wraak genomen en verzint allerlei plannen. Als ze ziet hoe mevr. Brulot haar aapje Chico liefkoost met allerlei koosnaampjes weet ze wat ze gaat doen: Chico vermoorden als mr. en mevr. Brulot niet in de buurt zijn. Als deze beiden weg zijn en ze Chico alleen op de sofa achter laten aan een ketting, sluipt mevr. Gendron er naartoe, maakt Chico los van de ketting en gooit hem in het vuur, daarna gaat ze weer stil naar haar kamer. Als mevr. Brulot thuiskomt ziet ze de ketting in het vuur en ziet alleen nog een hoopje as wat er van het aapje is overgebleven. Niemand heeft door dat mevr Gendron dit heeft gedaan. Ondertussen komt er een nieuwe engelse gast naar het pension, mevrouw Wimhurst. Aangezien Grunewald de enige is die engels kan begeleid hij haar, maar al snel krijgt hij door dat het pension beneden haar stand is en biedt haar aan om een nieuw onderkomen te vinden.

Hij vindt de vrouw, die met haar baby en meid was gekomen, wel knap. Langzamerhand begint hij haar leuker te vinden en als zij hem uitnodigt op bezoek te komen koopt hij gelijk een nieuw pak, terwijl hij dat normaal nooit deed. Ook blijkt opeens dat Louise zwanger is, maar ze vertelt niets tegen Grunewald. Ze probeert allemaal middeltjes voor abortus en als ze bij een soort kwakzalverige mevrouw (Charles) die haar nog 5 keer laat terugkomen, dan is de foetus dood (zo blijkt later). Grunewald bezoekt Louise die erg ziek ervan is en gooit daarna het pakketjes met de foetus weg. Niet veel later kondigt Grunewald aan dat hij terug gaat naar Breslau, z'n vaderland en naar z'n familie, maar eigenlijk zit hij een kwartier af van de Villa des Roses en verblijft in een ander pension, omdat hij wat met mevr. Wimhurst heeft, die veel knapper is dan de dienstmeid Louise. Louise stuurt veel brieven naar zijn adres in Breslau, die allemaal doorgestuurd worden naar zijn pension, maar hij reageert er niet op. Louise stuurt een laatste wanhoopsbrief met al haar gevoelens erin, want het pension wordt afgesbroken en verkocht, omdat de eigenaar dood is. Als ze dan weer geen reactie krijgt gaat ze naar haar eigen dorp terug, waar ze zich toch het meeste thuis voelt.

 

De verdieping in het boek

 

Compositie en tijdsverloop

Er worden geen jaartallen genoemd, maar je kan uit het boek opmaken dat het verhaal in dezelfde tijd heeft gespeeld, als de tijd toen het boek geschreven werd. Dat valt onder anderen op te maken uit Breslau, dat nog tot het Duitse Rijk behoorde. Het verhaal duurt in totaal twee jaar. De roman is geschreven in de verleden tijd.

Het verhaal wordt verteld in chronologische volgorde en dit zorgt ervoor dat de bouw heel eenvoudig is. Je hoeft je maar af en toe dingen te herinneren van wat er voor was verteld in het boek. Maar dat is eigenlijk heel erg weinig en daarom wordt het lezen heel erg gemakkelijk. Ook is er maar één verhaallijn en dat maakt het lezen nog eenvoudiger. Het verhaal heeft eigenlijk de hele tijd hetzelfde tempo er zijn geen tijdssprongen. Er zit al direct vaart in. Ook al worden er in het eerste aantal hoofdstukken de karakters alleen maar voorgesteld. Alles is samenhangend en al zijn het allemaal verschillende karakters, ze hebben allemaal iets gemeenschappelijks. Dat is het gegeven dat ze in de villa logeren

 

Ruimte

Plaats: Het verhaal speelt zich af in Parijs. Het pension bevindt zich in de Rue d'Armaille'. Het is overigens niet erg te merken aan de sfeer of aan verwijzingen naar beroemde gebouwen, dat het in Parijs afspeelt

 

De wijze van vertellen

Het verhaal heeft een alwetende verteller. In het verhaal geeft de alwetende verteller soms commentaar op de personages. Bijvoorbeeld het verontschuldigende commentaar bij de geschreven laatste brief van Grunewald aan Louise op een zwak moment: "Hij was ook nog zo jong"

Ook geeft de alwetende verteller soms voorspellingen. Bijvoorbeeld de voorspelling dat de verhouding van Louise met Grunewald slecht zou aflopen: "En wie hen samen lopen zag, op stap als twee soldaten, begreep dat die twee voorbestemd waren om elkander de vreselijkste dingen op de hals te halen."

 

Thema

Het thema is duidelijk: in een milieu waarin bedrog en berekening hoogtij vieren, gaan de oprechten ten onder.

Het hoofdthema is "verliefd - verleid - verlaten", maar dit kun je beter formuleren als bedrog. Alle romanpersonages (behalve Louise en meneer Brizard) zijn uit op eigen belang. Of het nu gaat om erotiek of geld. Bij allebei deze behoeftes wordt bedrog gebruikt. Bij Madame Brulot gaat het om geld. Zo bekijkt ze haar gasten niet op wie ze zijn, maar op hoeveel ze betalen. En natuurlijk heb je nog Grunewald, die de relatie met Louise en later met mevrouw Wimhurst alleen vanuit zijn eigen oogpunt bekijkt. Er zijn ook nog twee naieve, zuivere personen: Louise en meneer Brizard. Deze worden allebei slachtoffers. Het lot van Louise is bekend. Meneer Brizard is al in het begin van het boek niet opgewassen tegen het leven en pleegt zelfmoord.

 

Motieven

Eigenbelang:
Iedereen in het boek, met uitzondering van meneer Brizard en Louise, is uit op eigenbelang. En of het daarbij nu gaat om geld of erotiek, bij het nastreven van hun behoeftes wordt niemand ontzien en bedrog is geen taboe. Bijna iedereen in het pension heeft iets stiekems over zich. Dit eigenbelang uit zich ook in de vorm van egoïsme

Eenzaamheid en verlatenheid:  Veel personen in het huis voelen zich alleen. Bijvoorbeeld meneer Brizard. Hij voelde zich zelfs zo eenzaam dat hij een einde aan zijn leven maakte.  Mevrouw Gendron is op een manier ook eenzaam. Ze voelt zich in de steek gelaten door de mensen om haar heen. Dit is misschien ook wel een verklaring voor haar gedrag dat ze soms vertoont; het stelen en de wraakgevoelens.

Titel, ondertitel en motto

Titel: De titel "Villa des Roses" is al een verwijzing terug naar het thema.  Als je denkt bij een pension met een bloeiende rozentuin te komen, kom je bedrogen uit. Want er groeit alleen maar wat gras.

Ondertitel: er is geen ondertitel

Motto: er is geen motto

 

Personages

Richard Grunewald: hij is een jonge Duitser. Hij misbruikt de liefde van de kwetsbare Louise , en hij gebruikt haar alleen voor zijn eigen erotische behoeften. Als Louise ziek en zwak wordt, wisselt hij haar in voor mevrouw Wimhurst.

Louise: Ze is 26 jaar, weduwe. Ze is het nieuwe kamermeisje van de Villa des Roses. Ze is een eerlijk, maar een naief meisje. Zij is de enige die liefheeft zonder bedoelingen. Aan het eind van het boek is haar ontgoocheling groot.

Madame Brulot: Ze is de bazin van het pension. Ze lijkt op Richard Grunewald in het opzicht dat ze de gasten misbruikt. Ze vraagt namelijk bijvoorbeeld van madame Gendron liefst 18 frank per dag. Ook Madame Brulot wijst gasten de deur wanneer er bij hen niets meer te halen valt.

Mijnheer Brulot: ex-notaris, zit voortdurend in een juridische strijd met zijn opvolger. Daarbij gaat het om het geld. Verder heeft hij weinig invloed in de Villa des Roses.

 

Literaire stroming

Dit boek is een roman en komt uit het neoclassicisme 

 

Mijn mening

Ik weet niet zo goed wat ik van het boek vind. Het was op  zich wel goed om te lezen alleen moest ik erg wennen aan de manier van schrijven. Het is een heel erg beschrijvend verhaal met veel details. Van tevoren had ik het idee dat een heel vrolijk boek was maar het thema bedrog had ik niet verwacht. Als je een kort boek wil lezen dat niet al te moeilijk te begrijpen is, kan ik dit boek wel aanraden.

 

Keuzeopdracht (herschrijven)

Voor deze opdracht heb ik gekozen om een stukje te uit het boek te herschrijven. Dit boek is in 1913 geschreven waar er een ander taalgebruikt was. 

 

"Dames en heren. Neem mij niet kwalijk dat ik onderbreek tijdens uw diner, maar ik moet u een laatste groet vertellen van iemand die drie jaar een van onze trouwste gasten geweest is. U weet natuurlijk dat ik meneer Brizard bedoel, die helaas in de bloei van zijn leven in de tuin van de Villa zelfmoord heeft gepleegd door een kogel door zijn mond te schieten. Het lijk ligt nu op de kamer van madame Gendron en wordt morgenvroeg weggehaald mocht niemand er een bezwaar tegen hebben. Meneer Brizard heeft voordat hij stierf nog aan iedereen gedacht. Dat blijkt uit de brief die hij heeft achtergelaten." "beste vrienden. Nu ik dood ga ben ik verplicht om iedereen nog gedag te zeggen. Vrienden, het leven is een hel en wij als mens moeten voor alles boeten. Daarom maak ik vandaag een einde aan mijn leven maar ik geloof erin dat jullie allemaal nog geluk op jullie pad krijgen. Haten doe ik niet en ik heb mijn moeder om vergeving gevraagd. Wanneer jullie vanavond bij elkaar zitten en gezellig met elkaar praten, denk dan nog eens terug aan mij, jullie trouwe Gustave Brizard"